Bewegingsstoornissen komen frequent voor. Dat geldt helemaal voor psychiatrische patiënten. Op het terrein van een psychiatrisch ziekenhuis ziet u dat een bewegingsstoornis meer regel dan uitzondering is:
- Een jongeman die gebogen loopt met kleine pasjes en nauwelijks mimiek vertoont.
- Een oudere vrouw die voortdurende kauwende bewegingen maakt en soms zelfs haar tong even uitsteekt.
- Een oudere man die trilt zowel met de handen als het hoofd, en zich daarvoor lijkt te schamen.
- Of die jonge knul die in de rij voor de kassa staat en voortdurend staat te trappelen.
- En die man van middelbare leeftijd wiens hoofd scheef naar rechts staat.
Deze beschrijvingen gaan over patiënten met achtereenvolgens parkinsonisme, tardieve dyskinesie, tremor, acathisie en tardieve dystonie.
Bewegingsstoornissen komen voor als symptoom bij een psychiatrisch beeld en als psychiatrisch syndroom en daarnaast als bijwerking van medicijnen. Tevens is er nog de groep van psychogene bewegingsstoornissen. Tenslotte zijn er de neurologische ziektes.
Als symptoom bij psychiatrische ziektes kunt u denken aan stereotypieën bij bijvoorbeeld autisme en aan traagheid bij depressie, en als psychiatrisch syndroom aan katatonie bij een ernstige depressie.
Bewegingsstoornissen veroorzaakt door medicijnen zijn hierboven beschreven en komen veel voor. Psychogene bewegingsstoornissen vallen onder de conversiestoornissen en worden ook wel functionele stoornissen genoemd.
Deze website geeft informatie over de bewegingsstoornissen die gerelateerd zijn aan een psychiatrisch beeld of aan de medicijnen waarmee het psychiatrisch beeld behandeld wordt. De informatie is gericht op behandelaren binnen en buiten de geestelijke gezondheidszorg.
Bewegingsstoornissen als primair neurologische aandoening, zoals de ziekte van Parkinson komen niet aan de orde. Deze ziektebeelden hebben overigens naast bewegingsstoornissen ook vaak allerlei psychiatrische symptomen.
Binnen de bewegingsstoornissen zijn de neurologie en de psychiatrie sterk met elkaar verbonden1.
- van Harten PN. Samenwerking neuroloog en psychiater verbetert de zorg. Tijdschr Psychiatr 2011;: 685-7.